Starters vinden steeds moeilijker een betaalbare hypotheek

Je droom van je eerste huis begint vaak vol enthousiasme: Het zoeken, bekijken en berekenen van de kosten. Maar als je vervolgens ziet welk bedrag je nodig hebt en wat banken willen lenen, dan slaat de twijfel toe. Het wordt steeds lastiger om een starterswoning te vinden die je kunt betalen.

Hoger inkomen, hogere drempels

Uit recente cijfers van De Nederlandsche Bank blijkt dat de huizenprijzen in 2025 naar verwachting met 7,5 % stijgen, na al een flinke stijging in 2024. Tegelijkertijd neemt de maximale leencapaciteit ook toe. Toch blijft de betaalbaarheid voor starters historisch slecht; alleen wie extra hulp heeft, maakt kans op een huis. Banken kijken naar het inkomen, de studieschuld en het eigen spaargeld om te bepalen wat je kunt lenen. Een studieschuld drukt hard op het leencapaciteit: uit de Viisi Startersbarometer van april 2025 blijkt dat ruim 22% van de starters hun schuld liever verzwijgt om aan de leencriteria te voldoen.

Dat is riskant, want verzwijgen is geen optie. Hoe meer restschuld je hebt, hoe lager jouw inschatting van wat verantwoord is om te lenen. En laten we eerlijk zijn, nog geen kwart van de starters heeft voldoende spaargeld om de extra kosten zoals overdrachtsbelasting en notariskosten te dekken.

Krap aanbod en felle biedingen

Er is simpelweg te weinig aanbod voor starters rond de 250.000–350.000 euro, het segment waar zij meestal in kunnen meebieden. Bijna driekwart van de starters zegt bang te zijn dat ze niet genoeg kunnen overbieden en binnen die prijsklasse is het aanbod simpelweg te klein. In steden is de situatie het scherpst. In Rotterdam en Den Haag is het relatief moeilijker voor starters, maar dat is nog niks vergeleken met Amsterdam of Utrecht .

“Sommige starters wijken uit naar gebieden buiten de grote steden of kiezen bewust voor een woning die nog niet helemaal instapklaar is,” zegt een vertegenwoordiger van HypothekenUnie, een onafhankelijke hypotheekadviseur gevestigd op meerdere plekken in Nederland. Ze geven ook aan dat een woning met een lager energielabel zeer interessant kan zijn omdat dit de mogelijkheid biedt om extra te lenen voor verduurzaming. Dit opent weer nieuwe deuren voor starters die bereid zijn om iets meer werk in hun woning te steken.

Samen of alleen kopen

De financiële positie verschilt sterk of je alleen koopt of samen. Volgens Business Insider vroeg een single starter in het eerste kwartaal van 2025 gemiddeld 306.000 euro aan hypotheek aan, terwijl stellen gemiddeld 429.000 euro leenden. Daarmee halen singles gemiddeld 1.406 euro per maand aan bruto hypotheeklasten, wat ongeveer 24 % van hun bruto inkomen is. Stellen zitten daar met 23 %, oftewel 1.970 euro, niet veel anders. Ondanks de hoge rente (in Q1 2025 lag die rond de 3,68 %) blijven starters de stap zetten.

Extra hulp van ouders en startersleningen

Sommige ouders steken een helpende hand uit door hun eigen hypotheek te verhogen om hun kind te ondersteunen. Dit vergroot echter alleen de kloof tussen wie wel en wie geen financiële steun krijgt .

Voor starters met een lager of middelhoog inkomen zijn er andere regelingen: Zo biedt het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland (SVn) speciale regelingen, zoals de starterslening met belastingvrije schenking van ouders tot € 6.713 per jaar, of € 32.195 in één keer. Daarnaast bestaat er voor nieuwe woningen tot € 525.000 geen overdrachtsbelasting als je tussen de 18 en 35 bent. Deze mitsen en maren kunnen net dat verschil maken dat je nodig hebt.

“Steeds meer starters komen met de vraag wat mogelijk is en maken gebruik van onze tool om hun startershypotheek te berekenen. Deze tool helpt met het vergelijken van aanbieders op een onafhankelijke manier. Dit wordt gedaan op basis van het inkomen, studieschuld en hun eigen middelen", zo geeft een vertegenwoordiger van HypothekenUnie aan.

Door het in kaart te brengen van wat je maximaal kunt lenen en wat de maandlasten zijn, geeft het meer duidelijkheid. Alvorens je het gesprek aangaat met een hypotheekadviseur. Het geeft starters een realistischer beeld van hun mogelijkheden op de woningmarkt. Bovendien zorgt het ervoor dat ze beter voorbereid het gesprek ingaan en gerichter vragen kunnen stellen. Al met al, een goede voorbereiding zorgt ervoor dat er meer mogelijkheden ontstaan.

Onafhankelijke hypotheekadviseur

Met al die ingewikkelde regels kun je al snel door de bomen het bos niet meer zien. Gelukkig is er hulp. Een onafhankelijke hypotheekadviseur kijkt zonder commercieel belang naar jouw situatie en bekijkt wat echt bij je past. Van hypotheekvorm tot rentevaste periode. Soms ligt de oplossing in een annuïteitenhypotheek, soms is een lineaire hypotheek beter. Of misschien heb je een startershypotheek nodig, of kun je gebruikmaken van een starterslening of belastingvrij schenken. Zij vertellen waar je op moet letten.

Samen komen starters verder

Het is begrijpelijk dat je je soms afvraagt of het wel haalbaar is. Maar door slim te plannen, te berekenen en hulp te zoeken, vergroot je je kansen op een betaalbare hypotheek. Gebruik tools als startershypotheek berekenen, zoek hulp bij een onafhankelijke hypotheekadviseur en bekijk of een starterslening of familiehypotheek iets voor jou is. Zo kom je samen verrassend dichtbij de droom van je eigen huis.